Πηγή:https://diazoma.gr/theaters/archaio-theatro-platianas/
Το θέατρο της Πλατιάνας είναι χτισμένο στην ανατολική απόληξη του όρους Λαπίθα, στα νότια της ομώνυμης κοινότητας, του Δήμου Κρεστένων- Ανδρίτσαινας, του Νομού Ηλείας.
Το θέατρο χρονολογείται σε δύο φάσεις. Tο κοίλο χρονολογείται στον 4ο αι. π.x, ενώ το σκηνικό οικοδόμημα χρονολογείται στο 245 π.x.
Όπως σώζεται σήμερα, το θέατρο παρουσιάζει την τριμερή χαρακτηριστική διάρθρωση των ελληνιστικών θεάτρων: κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα.
Σήμερα διατηρείται μόνο τμήμα της σκηνής και του κοίλου, ενώ σε καλή κατάσταση σώζεται ο αρχαίος αναλημματικός τοίχος του θεάτρου και στην αρχική θέση του ένας θρόνος από τις προεδρείες. Το σωζόμενο κοίλο έχει διάμετρο 34,5μ.Το μνημείο παρουσιάζει σήμερα τη μορφή μεγάλου ερειπιώνα . Αποτελεί το δεύτερο σωζόμενο μνημείο της συγκεκριμένης κατηγορίας στο Νομό Ηλείας , μετά από το θέατρο της αρχαίας Ήλιδας.
Η πόλη είχε πιθανόν εγκαταλειφθεί έως τον 2ο αι. μ.Χ., καθώς δεν μνημονεύεται από τον περιηγητή Παυσανία. Για την ταύτισή της έχουν προταθεί οι πόλεις της αρχαίας Τριφυλίας Τυπανέαι και Ύπανα, οι οποίες μνημονεύονται από τον Πολύβιο σε σχέση με την εισβολή του Μακεδόνα βασιλιά Φιλίππου του Β΄ στην περιοχή κατά τη διάρκεια του Συμμαχικού πολέμου(220-217 μ.χ), καθώς και από άλλες αρχαίες πηγές και επιγραφικές μαρτυρίες. Η ταύτιση της θέσης με αρχαία πόλη δεν είναι ακόμη απολύτως ασφαλής, μελλοντικές ωστόσο έρευνες και ευρήματα μπορούν να συνδράμουν προς την κατεύθυνση αυτή. Από την ανεύρεση λίθινων τεχνέργων κατά τη διάρκεια εργασιών αποψίλωσης στην κορυφή και στα πρανή του λόφου εικάζεται πως η θέση είχε και προϊστορικές φάσεις κατοίκησης.
Ζαχαρούλα Λεβεντούρη
Αρχαιολόγος Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας (πρ. Ζ' Ε.Π.Κ.Α.)
Ονομασία Μνημείου
Αρχαίο θέατρο Πλατιάνας
Κατηγορία
Θέατρο
Σύντομη περιγραφή
Το μνημείο διαθέτει την τριμερή χαρακτηριστική διάρθρωση των ελληνιστικών θεάτρων : κοίλο, ορχήστρα, σκηνικό οικοδόμημα το οποίο εφάπτεται της εσωτερικής πλευράς του οχυρωματικού τείχους.
Εικόνες - Σχέδια
Υφίσταται πλήρης φωτογραφική τεκμηρίωση και σχεδιαστική αποτύπωση στο αρχείο Ζ΄ΕΠΚΑ.
Τεκμηρίωση - Βιβλιογραφία
1. F.Adler,E.Curtius κ.α Topographie und Geschichte von Olympia. Olimpia I, σ. 9.
2. Meyer E. Neue Peloponnesische Wanderungen . σ. 22 κ.ε.
3. Γιαλούρης Ν. "Οδηγός Αρχαιοτήτων Αρχαίας Τριφυλίας" Ολυμπιακά Χρονικά Δ΄1973, σ.162-163.
4. Pritchett W.k, Studies in Ancient Greek Topography, Part VI, Berkley 1989, σ. 46-50.
5. Mατζάνας Χ. Β1 Χρονικά, ΑΔ 52 1997, σ. 261-262.
6. Baladie.R. Le Peloponnese De Strabon. σ. 52.
7. Αραπογιάννη Ξ. " Οι ακροπόλεις της Ηλείας"σ.33-35.Ηλειακή Πρωτοχρονιά 7.
Θέση
Είναι χτισμένο στην ανατολική απόληξη του όρους Λαπίθα, στα νότια της ομώνυμης κοινότητας ,του Δήμου Κρεστένων- Ανδρίτσαινας, του Νομού Ηλείας.
Χρονολόγηση
4ος αι. π.Χ.
Υπάρχουσα κατάσταση
Σήμερα διατηρείται μόνο τμήμα της σκηνής και του κοίλου, ενώ σε καλή κατάσταση σώζεται ο αρχαίος αναλημματικός τοίχος του θεάτρου και από τις προεδρείες διατηρείται στην αρχική του θέση ένας θρόνος. Το σωζόμενο κοίλο έχει διάμετρο 34,5μ. Το μνημείο σήμερα έχει τη μορφή μεγάλου ερειπιώνα.
Έρευνες - Επεμβάσεις
Η Ζ΄ΕΠΚΑ στο πλαίσιο του Προγράμματος του ΥΠΠΟΤ "ΕΛΛΑΔΑ 2004-Ανάδειξη των Αρχαιολογικών Χώρων της ευρύτερης περιοχής της Ολυμπίας", κατά τα έτη 2002-2005, πραγματοποίησε περιορισμένης έκτασης ανασκαφική έρευνα. Στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος συνεργασίας της ΖΈΠΚΑ και του ΓΙΑ, για τις πόλεις της αρχαίας Τριφυλίας έγινε σχεδιαστική αποτύπωση του θεάτρου, από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο.
Επιτρεπόμενες χρήσεις
Επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος.
Πνευματικά δικαιώματα
Το μνημείο ανήκει στη δικαιοδοσία του ΥΠ.ΠΟ./Ζ΄ΕΠΚΑ.
Δικαιοδοσία
Το μνημείο ανήκει στη δικαιοδοσία του ΥΠ.ΠΟ./Ζ΄ΕΠΚΑ.
Υψόμετρο
630 μ.
Γεωγραφικό Πλάτος
37.541362°
Γεωγραφικό Μήκος
21.75308°
